Sosyal medyada gördüğümüzde bizi olumsuz bir kanaate sevk eden, moralimizi bozan paylaşımlarla karşılaşabiliyoruz. Bu gönderiyi paylaşan kullanıcılar için artık ‘zehirli’ tarifini kullanıyoruz.
Hemen hemen her gönderinin altında, zehirli kullanıcıların zehirli gönderileriyle karşılaşıyoruz. Peki bu, düşündüğümüz gibi sosyal medyadaki toksik kullanıcı sayısının diğer kullanıcılara göre daha fazla olduğu anlamına mı geliyor?
Öncelikle ‘toksisite’nin hangi bağlamda değerlendirildiğini öğrenelim:
Sosyal medyada ya da gerçek hayatta karşımıza çıkan zehirlilik, hakaret, tehdit, cinsel saldırı ve nefret söylemlerinin telaffuzlarına kadar ulaşabilen yorumları içermektedir. Bu yorumları gören birçok kişi de otosansür uygulayarak online platformlara kalıcı olarak veda edebiliyor. Toksisite, bireylerin kendilerine zarar vermesine bile neden olabilir.
Sosyal medya neden “zehirli insanlarla dolu”?
Birçok insan, sosyal medyanın toksik insanların hakim olduğu bir yer olduğu fikrine sahiptir. Ancak, aslında durum böyle değil. İşin özü, toksik kullanıcıların bu kanallarda diğer kullanıcılara göre çok daha aktif olmalarıdır.
Bilimsel bir örnek üzerinden açıklayalım:
Stanford Üniversitesi ve Google’dan dört araştırmacının dahil olduğu bir çalışma, toksik kullanıcılara en doğru şekilde ışık tutan örneklerden biri oldu. Sonuçları Eylül 2022’de yayınlanan çalışmada araştırmacılar, on milyonlarca kullanıcısı bulunan Reddit’te 1 milyon hesabı 18 ay içerisinde en az 1 gönderi ile takip etti.
Takip edilen kullanıcılar arasında zehirli yorum yapanların oranı son derece düşüktü. Bir milyon kullanıcının sadece %3’ü yani 30 bini en az bir zehirli yorum paylaştı. Ancak toplam yorum sayısı ile karşılaştırıldığında işin aslı ortaya çıktı.
Yorumların %33’ü şu zehirli kullanıcılar hakkındaydı:
Reddit’te bir milyon zehirli kullanıcının paylaştığı yorumlar üçte bir bu kullanıcıların yalnızca %3’ünü oluşturan küme tarafından paylaşıldı. Yani 30 bin kişi platformdaki varlığını bıraktı. 970 bin kişiden çok daha fazlasını hissetti.
Peki, “en zehirli” sosyal medya platformları hangileri?
Bu sorunun cevabı daha önce SimpleTexting tarafından yapılan bir araştırma ile verilmişti. SimpleTexting, 18-75 yaşları arasındaki 1018 ABD kullanıcısıyla anket yaparak, yanıtlarıyla birlikte aşağıdaki listeyi (10 puan üzerinden) oluşturdu:
- Twitter – 7.82
- reddit-7.63
- Facebook – 7.47
- TikTok – 6.83
- Instagram – 6.59
- Snapchat – 5.72
- YouTube – 5.38
